Filistinli Esirlere Yönelik Medya Politikaları

Índice

Esirler Meselesini Gündeme Getirmek için Gereken Medya Çerçevesi ve İçerik
Politikası

Gündelik Akışta ve Yaşanan Hadiseler Sırasında Medya Haberlerinin
Yoğunluğu

Esirlerin Açlık Grevi Haberleri Üzerine Medya Politikaları 8 Medyanın Esirleri Farklı Açılardan Ele Alması

Filistinli Esirlerin Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirilmesi

Haber Kaynağı Kullanım Politikası ve Esirlerin Bilgilerine Erişme

Esirler Konusunda İsrail Haber Kaynaklarının Kullanımı

Esirlerle İlgili Haber Yapılırken Kullanılan Medya Söylem ve İfadelerinin
İncelenmesi

Esirlere Yönelik Görsel İçerik Üretimi ve Medya Politikaları

Aktif Olarak Esirleri Destekleyen Kampanyaların Başlatılması ve Bunların
Haberlere Yansıması

Filistinli Esirlere Yönelik Medya Politikaları

İsrail Hapishanelerindeki Filistinliler Hakkında Gazeteciler ve Medya Kuruluşlarına Yönelik Hazırlanmış El Kitabı

Estrutura política e o conteúdo de mídia para cobrir a questão dos prisioneiros

Bu çalışma, Filistinli esirlerle ilgili konuların ele alınmasına yönelik en iyi uygulamaları, medya çerçevelerini ve politikaları sunmaktadır. Bu politikaların çoğu müteakip bölümlerde ayrı ayrı ele alınacak olsa da en önemli başlıklar şu şekildedir:

  • Filistinli esirler meselesine önem gösterilmeli ve bunun için
    kamusal alanda, geniş medya kuruluş ve platformları vasıtasıyla
    yeterli alan ayrılmalıdır. Bu bağlamda geleneksel, dijital ve sosyal
    medya kullanılabilecek medya platformları arasındadır. Esirlerle
    ilgili haberleri yayan, yayınlayan ve ne engellenebilen ne de
    kapatılabilen medya platformları oluşturmak ve devamlı olarak
    bu çalışmaları tanıtmak çok büyük önem taşımaktadır. Filistinli
    esirlerin içinde bulundukları durum, uluslararası kitleye uygun bir
    dilde uyarlanmalıdır; böylece bir etkileşim söz konusu olabilecektir.
    Bu uyarlama yapılırken, her izleyicinin kültürü, değerleri ve en
    önemlisi küresel söylem; dolayısıyla da eldeki meseleyi etkileyen
    sınırlandırmalar göz önünde bulundurulmalıdır.
  • Esirlerin içinde bulunduğu durum insani açıdan yansıtılmalı ve
    etkileşim kurulması için durumun insani yönüne ışık tutulmalıdır.
    Bu meselenin diğer büyük stratejik noktalarla yakından alakalı
    olduğu ve Filistin meselesi için merkezi bir öneme sahip olduğu
    düşünüldüğünde, esirlerin durumu ve şartlarına tam olarak
    değinmenin önemi görülebilir. Meselenin insani gerçekliği,
    rakamlar ve istatistiklerin ya da kalıplaşmış sembollerin arkasında
    ikinci planda kalmamalıdır. Dahası, esirlerin mücadelesini haber
    yaparken İsrail işgalinin ifade ve bilgi edinme özgürlüğünü
    bastırmak isteyen haber yasaklarından etkilenilmemelidir. Bunun
    için başkalarının göremediği bu insanlık gerçeğinin şahitleri olarak
    kabul edilen eski esirlerin ifadeleri vurgulandığı kadar, esirin
    çektiği acıyı, feda ettiklerini, haklarını, hislerini, çevresini, ailesini
    tanımlayıp sunmaya da öncelik vermek gerekmektedir. Eski esirler,
    Filistin meselesinin fiili temsilcileri ve sözcüleridir.
  • Filistinli esirlerle ilgili “haber ve bilgi kaynakları” ile ilgilenirken,
    sağlama ve doğrulama metotlarına özenle bağlı kalınmalı ve bu
    bilginin gerçekliğine ve belgelendirilmesinin önemine dikkat
    edilmelidir. Tutuklama ve gözaltına alma olaylarının arkasında
    İsrail işgalinin olduğu ve durumları ve bilgi akışını kontrol ettiği
    düşünüldüğünde, bu mecburi bir adımdır.
  • Esirlerin sorunları uzmanlığa ve ilgili medya kuruluşlarının
    konumuna dayanarak ele alınmalı ve bilgiler objektif ve önyargısız
    sunulmalıdır. Bu, Filistin meselesi için farklı alanlarda, siyaset, sanat,
    edebiyat gibi faaliyetlerle meşgul olmanın yanı sıra, etkili bir şekilde
    daha iyi ve daha hukuki bir varlık oluşturmak için gereklidir. Farklı
    takipçilerle etkileşime geçmek ve onlarla kendi dillerinde, kendi
    kültürlerinde ve kendi bağlamlarında konuşmak gerekmektedir.
    Medya kuruluşları ve medyatik kişiler, izleyicilerin esirlerin durumları
    hakkında güncel bilgiye ulaşmalarını sağlamaya çalışmalıdır; işgal
    devleti İsrail tarafından getirilen yayın yasağı politikasına rağmen,
    ilgili gelişmeler ve elde edilen bilgiler iletilmeye devam edilmelidir.
  • Filistinli esirlere ışık tutan ifadelerin alınmasında medya ve basının
    rolü artırılmalıdır. Böylece gazeteciler ve haber kuruluşları resmi
    yetkilileri, tanınmış kişileri, ülke temsilcilerini ve kurumları, esirlerle
    ilgili konularda sorgulama imkanı kazanır. Bir diğer alternatif olarak,
    yorum veya alıntı talep ederek veya televizyonda konuk ederek
    fikir ve görüşlerini ifade etmeleri sağlanabilir.
  • Filistinli esirlerin içinde bulunduğu koşulları açığa çıkaran ince
    detaylardan ve haber kaynaklarından tam anlamıyla yararlanarak
    ve bu olanakları azami seviyede kullanarak haber yasaklarına karşı
    durulmalıdır. Kuşkusuz bu konu ciddi ölçüde detay ve pek çok
    haber niteliği taşıyan hikayeyi barındırmaktadır; hem Filistinlilerin
    cezalandırılması ve hapsedilmesinin hem de toplumsal hasarın
    geniş kapsamlı boyutunun ve esir oldukları süre boyunca esirlerin ve
    ailelerinin çektiği çilenin hikayeleri ve detayları buna dahildir. Bunun
    için kullanılan bilgi akışında, canlı hikaye anlatımı metotlarından,
    fotoğraflardan, illüstrasyonlardan ve videolardan faydalanılmalıdır.
    Sadece rakamsal verilerle insan hikayeleri işlenmemelidir. Bu
    meselede kamuoyunu güçlü bir şekilde harekete geçiren şey, insan
    unsurudur.
  • Esirler konusu tek bir medya yöntemi kullanımıyla geçiştirilmemesi
    gereken bir meseledir, bu sebeple haber yapmak için bir takım
    model ve süreçler kullanılmalıdır. Örneğin, haber bültenleri,
    araştırmalar, görüşmeler, hikayeler, makaleler, görsel araçlar, veri
    grafikleri, röportajlar, karikatürler vb. hazırlanmalıdır. Burada en
    önemli nokta, esirler ve ailelerinin yüzleştiği problemlere çözüm
    odaklı ve açıklayıcı habercilik yöntemi ile yaklaşarak İsrail işgalinin,
    esirlere yönelik yürüttüğü hak ihlallerinin devam eden gizliliğini
    garanti altına almak için saklamaya ve yasaklamaya çalıştığı
    gerçeklerin, detay ve boyutların ortaya çıkması için araştırmalara
    ve belgelere müracaat etmektir. Bu metot ve modeller medya ve
    kamuoyunu konuya dahil etmek adına oldukça önemlidir.
  • Gerek duyulduğunda, esirler meselesi dolaylı bir şekilde ele
    alınmalıdır. Medyanın meseleyi doğrudan ya da dolaylı olarak
    ele alması için çeşitli yollar olmalıdır. Bu da konunun haberlerin
    ve medya faaliyetlerinin arasına dolaylı bir şekilde sokulmasıyla
    başarılabilir. Haberlerin illaki esirler meselesiyle ilintili olması
    gerekmez. Sanat, sinema, edebiyat ve roman yapımlarında olduğu
    gibi “hapishane edebiyatına” ışık tutularak bu amaca ulaşmak
    mümkündür. Esirlerin edebi çalışmalarını ve sanatsal eserlerini
    tanıtmak ya da onların hikayelerini anlatmak da buna dahildir.
    Tüm bunlar sayesinde, daha önce ulaşılamamış olan izleyicilerle
    bir etkileşim kurulmasına katkı sağlanacak ve esirlerin varlık ve
    kimliklerinin insani boyutu ve sembolizmi de etkili bir şekilde
    vurgulanacaktır.
  • Binlerce Filistinlinin İsrail hapishanelerinde tutulmasının,
    Filistin direnişinde tutuklanan tek bir İsrailli asker kadar ilgi
    çekmeyebileceğini göz önünde bulundurarak, tutuklanmış İsrailli
    askerlere karşın Filistinli esirler meselesini haber yaparken bir
    denge kurulmalıdır. Bu sebeple esirlerin çektiği sıkıntıların boyutu
    hakkında haber yapılırken Filistinli esirlerin çektikleri sıkıntının
    sebebiyle İsrailli askerlerin çektikleri sıkıntının sebebi arasında bir
    bağlantı kurulmalıdır. Bu durum İsrail yüzünden gerçekleşmektedir
    ve masumları bombalayıp öldürdüklerinde direniş tarafından
    yakalananların çektiği sıkıntı da buna dahildir.
  • Bu konuyla ilgilenirken, klasik medya yaklaşımından kaçınılmalı
    ve bunun yerine tutukluluk davalarının duygusal boyutları
    paylaşılarak meseleye yeni bir açıyla yaklaşılmalıdır. İzleyicilerin,
    medya uzmanlarının ve gazetecilerin esirler ve tutuklamalar
    hakkındaki haberlere alışkın oldukları düşünüldüğünde bu daha da
    mühimdir. Bu haberler dikkatleri, başka bir ortamda olsa seyircilerin
    ilgisini çekebilecek detay ve ayrıntılardan başka yöne çekmektedir.
    Dolayısıyla, Filistinli esirler sorununun anlaşılması ve yeniden teşhis
    edilmesi için bu sorunun ayrıntılarına farklı açılardan (siyasi, hukuki,
    kamusal ve gazetecilik) yaklaşılabilen, odaklanılabilen ve gündeme
    getirilebilen pek çok konu başlığı düşünülmelidir. Bunu başarmak
    için haber içeriğinin tekdüzeliği bozulmalı, yerleşik kalıplar
    kullanılmamalı ve esirler meselesi rutin takip ve haber kalıplarına
    indirgenmemelidir. Bu çaba, farklı açılardan ve farklı ve en son
    teknoloji medya formları içinden yeni haber içeriği üretmeye kadar
    uzanmalıdır. Medya için bir diğer önemli nokta ise esirler meselesi
    hakkındaki birikmiş haberlerin takibini iyi yapmak ve tutuklular
    sorununa olan dönemsel ilginin tezahürlerine boyun eğmekten
    kaçınmaktır.
  • Konu içeriğine dikkat edilmeli ve olaylar, gelişmeler ve meseleye
    ilişkin mevzular hakkındaki arka plan bilgileri habere dahil
    edilmelidir. Böylece hedef izleyici kitlenin konuyu daha iyi anlaması
    ve meselenin boyutları ve koşullarıyla daha iyi etkileşime geçmesi
    mümkün olacaktır. İçerik için tutuklama ve koşullara bakmak da
    önemlidir. İşgal devleti İsrail, Filistinlilerin direnişine bir cevap
    olarak ve direnişin esasında işgalin, saldırılarının ve vahşiliğinin
    doğal bir sonucu olduğu gerçeğini göz ardı ederek, büyük çapta
    tutuklama kampanyaları yapmaya alışık olduğu unutulmamalıdır.

Gündelik Akışta ve Yaşanan Hadiseler Sırasında Medya Haberlerinin Yoğunluğu

  • Esirler meselesine daimi şekilde odaklanmış bir medya ilgisini korumak gereklidir. Bunun için hedef izleyici kitlenin İsrail’in haber yasakları ve hapishane duvarlarının arkasında neler olduğunu bilme ihtiyacı ve beklentilerini karşılamak amacıyla haberlerde kullanılan medya ve haber kalıplarını çeşitlendirmek ve canlandırmak gereklidir. Ayrıca konu hakkında halkın ilgisi ve görüşleri de toplanmalı ve ortaya çıkarılmalıdır.
  • Esir değiş-tokuş anlaşmaları, İsrail hapislerindeki Filistinli tutuklular
    meselesini gündeme getirmek için mühim fırsatlardır. Önceki
    noktaların yanı sıra, bunu başarmak için İsrail işgaliyle yapılan
    herhangi bir takas anlaşmasının, Filistin halkı için ulusal bir
    başarıyı temsil ettiği gerçeğine odaklanılabilir. Nitekim bu başarı
    da Filistin direnişi sayesindedir. İşte bu yüzden bu anlaşmalarla
    serbest bırakılan esirlerin mücadeleleri, deneyimleri, sebatları ve
    dayanıklılıklarıyla ilgili hikayeler yayınlayarak, onları ulusal simgeler
    olarak sunmaya ihtiyaç vardır. Bu değiş-tokuş anlaşmaları, tüm
    dünyada işgal altında bulunan halkların kazanılmış haklarıyla ilgili
    benzer anlatılarla ilişkilendirilmelidir.
  • Filistinli esirler meselesinin medyada etkili bir şekilde yer alması,
    tipik bir şekilde gerginliklerin ve hadiselerin dönemleri için
    beklenen bir hazır olma haline ve bu konudaki tüm gelişmeleri
    takip etmeye sebebiyet verir. Bu durum, ilgili haberleri
    hazırlamak için verilen yayınsal önceliklerde ve haber alanında
    yansıtılmalıdır.
  • Esirler meselesine, Filistinlilerin bölgede yaşadığı durum ve
    gelişmeleri göz önüne alarak yaklaşmak önemlidir. Örneğin,
    protestolarda, grevlerde, gergin dönemlerdeki genel durumda,
    diğer faaliyetlerde ve küresel medyanın yoğun bir şekilde
    meseleye odaklandığı özel gün ve dönemlerde meselenin insani
    ve sosyal yönlerine dikkat çekilmelidir. Bir açıdan meseleye dikkat
    çekmek adına her yıl Nisan ayının 17’sinde Filistin Esirler Günü
    kutlanmalıdır. Aynı şekilde Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle
    tutuklu kadınlara, eşlere ve annelere odaklanılmalı ve Çocuk
    Bayramı’nda tutuklu çocuklar ve aileleri gündeme getirilmelidir.
  • Gelişmeler ve yaşanan hadiseleri takip eden süreçte, tutuklular
    tarafından yapılan toplu açlık grevinin durma noktasına
    gelmesiyle meselenin canlı ve güncel kalmasını sağlamak adına
    medyanın ilgisi canlı tutulmalıdır. İlgisizliğin önlenmesi ve
    yenilenmiş bir ivme kazanmak adına meseleye halkın katılımı
    üzerinden haber sağlamak da oldukça önemlidir. Esir yanlısı
    olaylara olan ilginin düşmesinin ardından, gazeteciler ve medya
    uzmanları ilgili hikayeye, detaylara ve dosyalara ışık tutmaya
    çalışabilirler. Daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse, olaylar
    sırasında esirlerle ilgili gelişme ve hadiseleri haber yapmaya
    odaklanırken; olayların durulmasının ardından medyanın
    önceliği, meselenin farklı açılarına, arka plandaki olaylara,
    detaylara ve hikayelere yönelik olmalıdır.

Esirlerin Açlık Grevi Haberleri Üzerine Medya Politikaları

Filistinli esirlerin açlık grevlerinin öncelikli olduğu düşünülürse,
özel bir medya stratejisine ihtiyaç olduğu aşikardır. Parmaklıkların
ardındaki halk dayanışmasını zayıflatmak için Filistinli esir
hareketinden faydalanmak, esirlerin ailelerini manipüle etmek
ve dedikodu ve yalan haberler yaymak İsrail medyasının çıkarları
doğrultusundadır. Bu durum ilgili gelişmeler bağlamında ele alınmalıdır. Açlık grevi yapan tutukluların bazılarının sağlık durumu ya da bir esirin şehit olmasına yol açan belli koşullar üzerinde durulabilir. İsrail hapishanelerindeki açlık grevlerini konu edinirken, aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmak oldukça önemlidir:

  • Esirlerle dayanışma konusunda büyük adımlar atılmalı ve İsrail
    saldırısı yüzünden içinde bulundukları kötü koşullara uluslararası
    arenada dikkat çekilmelidir.
  • Esirlerin açlık grevi yapma amaçlarının altı çizilmeli ve uluslararası
    hukukta yer aldığı üzere hakları ve talepleri arasında karşılaştırmalar
    yapılmalıdır.
  • İsrail hapishanelerindeki Filistinli esirlere karşı yapılan çeşitli hak
    ihlalleri ve onları açlık grevi yapmaya itmiş olabilecek sebepler
    tartışılmalıdır. Hücrelere yapılan ani gece baskınları, tecrit edilme,
    ziyaret haklarından mahrum bırakılma gibi zorbalığın ve hak
    ihlallerinin altı çizilmelidir.
  • İşgal devleti kaynaklarının, esirleri ve ailelerini çaresiz hissettirmek
    ve onları desteklemek için düzenlenen kampanyaları ve beraberlik
    duygusunu etkilemek amacıyla yaydığı yanıltıcı propaganda
    mesajlarına karşılık verebilmek çok önemlidir.
  • Filistinli Esirler Hareketi tarafından düzenlenen bu açlık grevlerinin
    tarihçesi üzerinde durulmalı ve haber yapılmalıdır. Dünyada yapılan
    diğer açlık grevleriyle bir karşılaştırması yapılmalı ve bu grevlerin
    işgale karşı yapılan bir mücadele aracı ve Filistinli tutuklular için bir
    hak talebi olduğu vurgulanmalıdır.

Medyanın Esirleri Farklı Açılardan Ele Alması

Esirler meselesi tek bir açıdan ele alınamayacak kadar çok yönlü bir meseledir. Esirler farklı yaşlardan ve farklı mesleklerden olup, işgal altındaki Filistin topraklarının farklı bölgelerinden gelmektedir.
Bu sebeple meselenin medyada temsilinde ince ayrıntılar büyük
önem taşımaktadır ve yayın sırasında bunları dikkate almak şarttır.
Aşağıda sıralanılan örnekler, bu farklı açıları sunmaktadır:

  • Uygulamalarına yönelik yasalar çıkaran işgal devleti İsrail‘in, henüz
    reşit olmayan gençleri ve çocukları tutuklanması ve esir etmesi
  • Tamamen demokratik yollarla seçilmiş Filistinli meclis üyelerinin
    tutuklanması
  • İşgal altındaki Kudüs’te düzenlenen tutuklama operasyonlarıyla
    tutuklanan, aileleriyle birlikte büyük baskılara maruz kalan ve
    şehirlerinden koparılmaya çalışılan Kudüslü esirlerin özel durumu
  • İsrail hapishanelerinde çocuklu annelerin tutuklanması ve
    hapsedilmesi ve bazı durumlarda hamile kadınların hapishanede
    zor koşullar altında doğum yapmaya zorlanması
  • İsrail işgali tarafından Filistinli esirlere uygulanan tıbbi ihmal
    politikası ve İsrail sağlık sisteminin, hemşire ve doktorlar da dahil
    olmak üzere, bu politikaya taraf olması
  • Alimlerin, akademisyenlerin ve bilim adamlarının tutuklanması,
    tutuklulukları süresince ve serbest kaldıktan sonra yaşadıkları
    mücadelelerin vurgulanması
  • Yaşlı ve hastaların tutuklanması ve temel hizmet ve ihtiyaçlardan
    mahrum bırakıldıkları cezaevlerinde çektikleri sıkıntılar
  • Vatandaşların hiçbir suçlama ya da delil olmaksızın idari gözaltı ve
    tutuklamaya tabi tutulmaları
  • İsrail hapishanelerinde tutuklulara işkence edilmesi ve maruz
    kaldıkları fiziksel istismarın teşhir edilmesinin yarattığı etki

Filistinli Esirlerin Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirilmesi

  • İsrail işgal yetkilileri tarafından Filistinlilerin tutuklanması ve cezalandırılması konusunda alınan önlemler, en başta 1948 tarihli Evrensel
    İnsan Hakları Beyannamesi olmak üzere 1949 tarihli Cenevre Anlaşması‘nı
    ve birçok uluslararası insan hakları kararlarını ihlal etmektedir.
  • İsrail hapishanelerindeki tutuklular, uluslararası hukukta “savaş esirleri”
    olarak kabul edilmektedir. İşgal devleti yıllardır onların “güvenlik esirleri”
    olarak adlandırılması için uğraşmakta ve böylece (işgal edici bir güç
    olarak) bu kişilere karşı sorumluluk ve mecburiyetlerinden kaçınmayı
    ve esirlere yaptıkları hak ihlallerinin savaş suçu olarak sınıflandırılmasını
    isteyen uluslararası çabaların önünü kesmeyi amaçlamaktadır.
  • Burada Filistinli esirlerin insani ve hukuki anlamda en önemli haklarına
    dikkat çekmekte fayda vardır. Meseleyi haber yapmak isteyen medya
    kuruluşlarının da bunlara özel bir önem vermesi gerekmektedir. İsrail’in
    ihlal etmekte olduğu haklar aşağıdaki gibidir:

    Özgürlük ve haysiyet hakkı İbadet etme ve bu iş için tahsis
    edilmiş yerlerde spor yapma hakkı
    İşkenceye karşı korunma hakkı Hapis süresi bittikten sonra
    serbest kalma hakkı
    Esirlerin savunma, hukuki yardım, avukatlardan tavsiye
    alma ve kendilerine karşı
    yapılmış suçlamalar hakkında bilgilendirilme hakkı
    srailliler ve Filistinliler arasında
    yapılan her anlaşmanın bir parçası
    olarak özgürlüğe ulaşma hakkı
    Adil olarak yargılanma ve yasal bir şekilde kurulmuş bir mahkemeye
    çıkma hakkı
    Ceza çekildikten sonra sürgün
    edilmeme ve evlerine dönebilme
    hakkı
    İsrail’in içinde değil de işgal altındaki bölgelerde cezalarını çekme hakkı Mali ihtiyaç ve ödeneklere erişim
    hakkı
    Sağlıklı beslenme hakkı Kişisel eşyaların el konulmadan
    saklanabilmesi hakkı
    Dış dünyayla iletişim kurma hakkı Hücrelere yapılan baskınlara,
    fiziksel şiddete ve göz yaşartıcı
    gaza maruz kalmama hakkı
    Lise ve üniversite eğitimine devam etme hakkı Çıplak bırakılarak arama
    yapılmaya maruz kalmama hakkı
    Yılda iki kez yeni kıyafet alma hakkı Şehit olmuş tutukluların
    naaşlarının ailelerine iade edilme
    ve din ve geleneklerine uygun
    olarak gömülme hakkı
    Uygun tıbbi tedavi alma ve düzenli kontrollerden geçme hakkı Kilit altında tutulmama ve
    suçlularla beraber tecrit edilmeme
    hakkı
    Taleplerinin yerine getirilmesi için açlık grevine devam etme hakkı Ayda iki kere düzenli ziyaret
    edilebilme hakkı
    Güvenlik ve mahremiyet hakkı Temiz hava alabilmek için, cezaevi
    avlusunda her gün bir miktar
    zaman geçirebilme hakkı
    Aynı yerde tutuklu oldukları durumlarda, diğer aile üyeleriyle
    görüşme hakkı
    Yemek hazırlama hakkı

Haber Kaynağı Kullanım Politikası ve Esirlerin Bilgilerine Erişme

Medya, esirler meselesini ele alırken, öncelikle çeşitli yollarla geniş kapsamlı, etraflı ve güvenilir kaynaklara dayanmalıdır. Burada haber kaynaklarının nasıl seçileceğine dair birkaç belirleyici etmen sunulmaktadır:

  • Bilgi konusunda mümkün olduğunca güncel Filistin kaynaklarına
    başvurulmalı, esirlerin avukatları, aileleri ve müdafaa cemiyeti gibi
    birincil kaynaklarla doğrudan iletişim içinde olmaya çalışılmalı ve
    olaylar, gerçekler, mahkemeler ve hapishane ve ıslahevlerinden
    tahliyeler yakından takip edilmeli ve yerinde inceleme yapılmalıdır.
  • Profesyonel yetkinlik ve dürüstlükleriyle ve Filistin meselesinin
    haklılığına olan inançlarıyla bilinen uzmanlaşmış medya
    kuruluşlarından gelen bilgilere ve tanınmış sosyal medya
    sayfalarındaki güvenilir kaynaklara başvurulmalıdır. Ancak
    bu kaynaklardan gelen bilgiler de süzgeçten geçirilmeli ve
    doğruluklarından emin olmak için çeşitli yöntemler kullanmak
    ihmal edilmemelidir.
  • Adam kaçırma, sorgu, mahkeme, tutuklama vb. haberler hakkında
    bilgi edinmek için sadece uluslararası haber kaynakları ve büyük
    geleneksel haber ajansları ile sınırlı kalınmamalıdır.
  • Esirler meselesi hakkında Filistin yetkili makam ve mercilerinden,
    kamu kuruluş ve komisyonlarından, Filistin’de faal olan hak ve
    sivil toplum kuruluşlarından ve Filistinli gruplara bağlı ilgili diğer
    kuruluşlardan bilgi edinilmelidir. Aynı zamanda söz konusu bu
    kurum ve kuruluşların güvenilirlik, itibar, nitelik ve yetkinlikleri
    açısından da dikkatli ve özenli olunmalıdır.
  • Bağımsız çalışmaları ve çalışmalarını yönlendiren herhangi bir
    siyasi yönlendirme olmaması ön koşuluyla, uluslararası kurum ve
    kuruluşlardan esirler hakkında bilgi toplanmalıdır. Ayrıca periyodik
    olarak yapılan uluslararası toplantılardan (mesela Cenevre merkezli
    Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi), imkan dahilindeki ilgili
    bilgiler alınmalıdır.
  • Diğer güvenilir kaynaklar arasında esirler meselesiyle ilgilenen ve
    bu hususta yaptıkları çalışmalarla, yazdıkları kitaplarla ve verdikleri
    özel demeçlerle bilinen uzmanlar ve araştırmacılar vardır. Eski
    esirler de bu konudaki ana kaynaklardandır; hatta aralarından
    bazıları esirler meselesinde uzman olarak kabul edilmektedir.
  • En son gelişmelerden, olay ve faaliyetlerden, Filistinli esirlerin
    haklarını savunanların bireysel olduğu kadar kamusal çabalarından
    da haberdar olunmalıdır. Bu grubun içerisine verilen destekleyici
    ifadeler, haberler, dilekçeler ve bu hususta düzenlenmiş
    kampanyalar kadar hem Filistin’in içinde hem de dışında bulunan
    diğer tüm destekçiler dahildir.

Esirler Konusunda İsrail Haber Kaynaklarının Kullanımı

Bu el kitabı, İsrail şiddetinin ve savaşların boyunduruğu altında yaşayan Filistinlilerin hayatlarını yansıtan küresel medya söylem ve içeriğine yeni bir anlam ve bağlam açan birtakım medya politikası sunmaktadır. Bu politikaların şu şekilde sıralanması mümkündür:

  • İsrail işgal güçleri kampanyaları üzerine periyodik raporlar
    yayınlamakta ve evlere baskınlar düzenleyip, Filistinli şehir, köy,
    kasaba ve mahallelerde tutuklamalar gerçekleştirmektedir.
    Kendilerini ise medyaya yaşanan bu olaylar ve hemen her gün
    gerçekleşen tutuklamalar hakkında bir bilgi kaynağı olarak
    sunmaktadır. Ancak bu tür haberler isimler ve rakamlar açısından
    doğrulanmalı ve diğer kaynaklarla da desteklenmelidir. Daha önce
    de belirttiğimiz gibi, haber kaynaklarının çeşitliliği ve salt İsrail
    medyasından alınan bilgilere dayanılmaması önemlidir.
  • Sadece işgal devleti İsrail’in Filistinli esirler hakkında yayınladıklarını
    kullanmamak, haber metinlerini sorgusuz sualsiz kabullenmemek
    ve doğrulama yapmadan, diğer İbrani kaynaklardan alakalı bilgileri
    tercüme etmeden ve olayların İsrail’de kaleme alındığı gerçekliğini
    ve kullanılan terminolojiyi incelemeden, bu haberleri ya da bu
    haberlerin bir kısmını yayınlamamak gereklidir. Haber içerikli yayın
    politikalarının, İsrail iddialarını yansıtan ifadeler ve tanımlamalardan
    ari olması şarttır.
  • İsrail işgal yetkilileri ve medya kuruluşları belirli aralıklarla, esirlerle
    yapılan sorguları ve bazı soruşturmalar ile ilgili iddiaları içeren
    haber metinleri yayınlamaktadır. Bu tarz haberlerle ilgilenirken
    bu haberlerin güvenilir olmadığı, içlerinde farkedilmeyen ve
    yanlış yönlendirici kısımlar olabileceği gerçeğinin farkında olmak
    gerekmektedir. Dolayısıyla bu tarz haberlerde bahsedilen bilgilerin
    herhangi bir şekilde yeniden yayınlanması için kapsamlı bir
    editoryal incelemeden geçmesi gereklidir.
  • İsrail haber kaynaklarından gelen metin ve görüşleri alıntılarken,
    bazı terimlerin çeviri ve düzenleme yoluyla değiştirilmesi yerinde
    olacaktır. Örneğin, “İsrail Savunma Güçleri” (IDF) yerine “İsrail
    İşgal Güçleri” (IOF) kullanılmalıdır ya da bu ifade ve terimlerin
    kullanımının normalleştirilmesini önlemek adına parantez içinde
    açıklayıcı bilgi verilmesi gerekir. Yine de metinlerin genel anlamını
    aktarmanız ve doğrudan alıntılardan kaçınmanız önerilir.

Esirlerle İlgili Haber Yapılırken Kullanılan Medya Söylem ve İfadelerinin İncelenmesi

  • Filistinli esirler meselesiyle ilgili haberler, genelde İsrail işgal
    devleti ve propaganda örgütleri tarafından çıkarılmış, rahatsız
    edici ve yanlış yönlendirici ifade ve söylemler içermektedir.
    Bunun yerine esirler meselesini destekleyen alternatif kelime ve
    deyişler kullanılmalıdır. Örneğin, “terör eylemi”, “terör grupları”,
    “güvenlik esiri” ve “resmi yönetim” gibi kullanımlar sırasıyla, “direniş
    operasyonu”, “direniş grupları”, “esir” ve “işgal gücü” ya da “işgal
    ordusu” olarak değiştirilmelidir.
  • Gazeteciler ve medya uzmanları, bir işgal gücü olan İsrail’e karşı
    duyarlılığı normalleştiren ifade ve terimlerden de kaçınmalıdır.
    “Savunma güçleri”, “polis güçleri”, “tutuklama” ve “esirler” gibi
    ifadelerden ziyade “işgal güçleri”, “işgal polisi”, “adam kaçırma” veya
    “alıkoyma” ve “savaş esirleri” gibi alternatif ifadeler kullanılmalıdır.
  • İsrail’in Filistin bölgeleri için ürettiği isimleri kullanmaktan kaçınmak
    gerekir. Bu isimleri illa kullanmak gerekiyorsa, o zaman yanlarına bu
    yerlerin orijinal isimleri de eklenmelidir. Örnek vermek gerekirse,
    Yahudiye ve Samarya Bölgesi (Batı Şeria), Samarya (Batı Şeria’nın
    kuzeyi), Güvenlik Duvarı (Ayrılık, Ayrım veya Apartheid Duvarı) bu
    uygulamalar arasında zikredilebilir.
  • Medya kuruluşları, esirlerle ilgili haber yaparken, yanlı İsrail söylemi,
    deyişi ve ifadeleri yerine uygun alternatifler bulmada ve bunların
    kullanımını artırmada önemli bir rol oynayabilir. Bu alternatifler aynı
    zamanda, “idari gözaltı” (mahkeme ya da suçlama yapılmaksızın
    tutuklanma) örneğinde olduğu gibi, ilaveli ve açıklayıcı bilgiler
    vermede de kullanılabilir.

Esirlere Yönelik Görsel İçerik Üretimi ve Medya Politikaları

  • Görsel materyallerin azlığı, medyada esirlerle ilgili haber
    yapılırken karşılaşılan en büyük zorluklardan biridir. Bunun
    sebebi ise çoğunlukla İsrail işgal yetkilileri tarafından dayatılan
    ve esirlerin hapis koşullarının yayınlanmasına yönelik getirilen
    haber yasağı ve hapislerdeki esirlerin fotoğraflanmasına ilişkin
    ciddi kısıtlamalardır. Dolayısıyla görsel ögelerle ilgilenirken birkaç
    noktanın dikkate alınması gerekmektedir. Bunlar;
  • Başta kısa film, belgesel ve çizgi roman olmak üzere esirleri
    destekleyen görsel yapımların üretilmesi için profesyonel yardım
    almak gerekmektedir.
  • Medya, esirlerin ve hapislerdeki açlık grevlerinin İsrail işgali
    tarafından yayına verilen resim ve görüntülerin gerçekliğini
    doğrulamaya özen göstermeli, kullanmadan önce sahte olup
    olmadıklarından emin olmalı ve dahası bu görsellerin içeriğine
    bağlı kalmamalıdır. Dijital doğrulama standartlarına göre, sosyal
    medya sayfalarında yayınlanan resim ve videoların güvenilirliğine
    dikkat etmek de çok önemlidir.
  • Medya, İsrail hapishanelerindeki Filistinli esirlerin, esaret
    altındaki zor koşullarından hak ihlallerine uzanan mücadeleleri
    ve durumlarını doğru bir şekilde yansıtan resim ve görüntüleri
    dikkatli bir şekilde seçmelidir. Görüntülerin doğru olup olmadığı
    konusunda eski esirlere danışılarak, üzerlerine açıklayıcı notlar ve
    bilgiler eklenebilir.
  • Esirlerle ilgili görsel ögelerin azlığı sorununu aşmak için İsrail
    hapishanelerindeki hapis koşullarını vurgulamak, bunun için
    de yaratıcı sanat dallarından faydalanmak gerekmektedir. Aynı
    şekilde birçok Filistinli esir hakları kuruluşları kütüphanelerinde
    bulunabilecek resim ve içeriklerden faydalanılması mümkündür.
  • Bilgiyi görselleştiren veri grafikleri, gerçekleri kolay ve net bir şekilde
    sunabilmek için önemli araçlardır. Filistinli esirler meselesi üzerine
    yapılmış belgesel ve istatistiksel veriler de aynı şekilde önemlidir.
    Veriler ve grafikler kullanılırken, meselenin insani ve duygusal
    yönüne odaklanılmalı ve bir denge çerçevesinde ele alınmalıdır.
    Esirleri istatistiksel verilere indirgemekten kaçınmak için habere
    şahsi hikayeler, sembolik boyutlar, yüzler, isimler ve resimli içerikler
    eklenmelidir.

Aktif Olarak Esirleri Destekleyen Kampanyaların Başlatılması ve Bunların Haberlere Yansıması

  • İlgili gazeteciler ve medya kuruluşları, Filistinli esirler meselesini
    savunan medya kampanyalarına dikkat etmeli ve bu olayları
    haber yapmaya odaklanmalıdır. Bu amaca ulaşmak için faydalı
    olabilecek bazı hususlar şu şekildedir:
  • Esirler meselesinde Filistinli medya kuruluşlarıyla ve konuyla
    ilgilenen kişilerle bilgi ve malzeme alışverişi yapılmalı ve
    profesyonel ve çözüm odaklı bir işbirliği içinde olunmalıdır.
  • Bu mesele üzerine özellikle de ilgili gelişme ve dönemler sırasında,
    farklı uydu kanalları vasıtasıyla canlı TV yayınları yapmak için belli
    gün ve saatler belirlenmelidir. Yapımcılar, ilgili taraflar ve medya
    kuruluşları arasında konuyla ilgili bilgi ve malzeme alışverişinde
    bulunulmalıdır.
  • Sosyal medya hashtagleri, esir yanlısı etkinlikler, dönemler ve
    kampanyalar ilgili medya kuruluşları aracılığıyla TV ekranlarında
    gösterilmelidir.
  • Medya kuruluşlarının esirleri desteklemek adına gönüllü bir katkısı
    olmalı ve TV ya da web sitelerinde reklamlar yayınlamak için alan
    açılmalıdır.
  • Gazeteciler ve aktif medya isimleri, sosyal medya vasıtasıyla
    esir yanlısı kampanya ve etkinliklere katılım göstermeli ve ilgili
    programların tekrarı sağlanmalıdır.
  • Esirler meselesine destek için medya destek hizmetleri, Filistinli
    taraflar, sivil toplum kuruluşları ve çeşitli medya kuruluşları arasında
    çoklu ortaklıklar kurulmaya çalışılmalıdır.
  • Eski esirlerin ve hak savunucularının esirler meselesinde destek
    olacak bir rol oynayabilmeleri kendilerini medyada temsil
    edebilmeleri ve eğitim alabilmeleri için imkan sağlanmalıdır.
  • Esirler meselesi alanında gazeteciler ve medya uzmanları için özel
    eğitim teşvik edilmelidir. İlgili taraflara eğitim faaliyetleri ve atölye
    çalışmaları düzenlenmelidir.